Lokale vertegenwoordiging in de Brusselse gemeenten in vergelijkend perspectief

Aantal gemeenteraadsleden in de Brusselse gemeenten

Het aantal lokale mandatarissen (raadsleden en schepenen) is vastgelegd door de Nieuwe Gemeentewet, in functie van het aantal inwoners. Hoe groter het aantal inwoners, hoe meer mandatarissen. Door de bevolkingstoename in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest stijgt het aantal mandatarissen gestaag (+5% 2000-2012), in 2018 zouden er in totaal 8 raadsleden bijkomen en voor 2024 is een stijging met 12 raadsleden voorzien (op basis van de bevolkingsprojecties van BISA).

Tabel 1. Evolutie van het aantal gemeenteraadsleden

Meer mandatarissen per inwoner en per km2

In Tabel 2 wordt het aantal mandatarissen in Brussel-19 vergeleken met die van Antwerpen, Gent, Charleroi en Luik en met de buitenlandse steden Berlijn, Wenen en Parijs. De vergelijking behoeft enkele kanttekeningen. Andere (grote) steden hebben in het algemeen verschillende bestuursniveaus: de stad als geheel en kleinere entiteiten met een verkozen raad en een college. Deze kleinere entiteiten zijn ondergeschikt aan de centrale stad en beschikken over beperkte bevoegdheden. De buitenlandse steden laten bevoegdheidsniveaus ook samenvallen. Berlijn, Wenen en Parijs combineren hun status van deelstaat of departement met die van de centrale stad.

* Zonder de extra Nederlandstalige schepenen

Het valt op dat de lokale vertegenwoordiging in Brussel-19 in beide rangschikkingen hoog scoort, en dus een relatief hoog aantal mandatarissen heeft, zowel per aantal inwoners als per vierkante kilometer. Bij het aantal mandatarissen per 1.000 inwoners (centraal en lokaal) deelt Brussel-19 de eerste plaats met Wenen. Het aantal raadsleden van de districten in Wenen is dan ook erg hoog omdat er ook voor de erg kleine districten minstens 40 raadsleden zijn. Wenen heeft met 1.244 mandatarissen 3 raadsleden per vierkante kilometer, maar in Brussel zijn er meer: 4,80. Alleen Parijs heeft een nog groter aantal mandatarissen per vierkante kilometer, een gevolg van het feit dat Parijs veel dichter bevolkt is, en haar meer dan twee miljoen inwoners concentreert op een oppervlakte die kleiner is dan het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

In relatieve termen telt Brussel meer mandatarissen per inwoner of per vierkante kilometer dan vergelijkbare Belgische of buitenlandse steden. Dat geldt des te meer voor de executieven.

Meer lezen

Besturen in Brussel. Lokale Besturen, Eerste rapport, Research Group DEGO, The Politics of Democratic Governancevan de Université libre de Bruxelles (ULB) en de Vrije Universiteit Brussel (VUB). Emilie Van Haute, Kris Deschouwer, Thibault Gaudin, Rudi Janssens, Dimokritos Kavadias, Ann Mares, Jean-Benoit Pilet, Vivien Sierens & Aurélie Tibbaut, 2017, 106 p.