Faciliteitenonderwijs

In de taalwet op bestuurszaken is vastgelegd dat er in deze Franstalige basisscholen vanaf het 3de leerjaar Nederlands moet worden gegeven: wekelijks 4 uur in het 3de en 4de leerjaar en 8 uur in het 5de en 6de leerjaar.

 

BRON: Cijferboek Vlaamse Rand (cijfers vanaf 2004)

 

In deze scholen worden enkel leerlingen toegelaten die het Frans als moedertaal hebben en in een van deze 6 gemeenten wonen. De controle daarop (de zogenoemde taalinspectie) is een federale bevoegdheid. De scholen zelf worden gefinancierd door de Vlaamse Gemeenschap.

 

Franstalige politici vreesden dat het decreet de doodsteek voor de scholen zou betekenen. De leerlingenaantallen waren op dat moment net lichtjes gedaald en de uitvoering van het decreet zou volgens hen leiden tot de geleidelijke afbouw van het Franstalige karakter van de betrokken scholen. En dat terwijl een meerderheid van de leerlingen doorstroomt naar het Franstalige secundaire onderwijs.

Daarom startten de besturen van de zes faciliteitengemeenten, enkele honderden ouders en leraars uit de acht betrokken scholen en het parlement van de Franse Gemeenschap een beroepsprocedure bij het Grondwettelijk Hof. Dat Hof besloot op 29 juli 2010 tot een schorsing en op 28 oktober 2010 tot een vernietiging van enkele bepalingen van het decreet. Zo vernietigde het Hof het artikel dat de inspectiebevoegdheid toekende aan Vlaamse inspecteurs. De pedagogische inspectie zou dus blijven gebeuren door inspecteurs van de Franse Gemeenschap en volgens de normen van de Franse Gemeenschap, zelfs al is de Franse Gemeenschap eigenlijk niet bevoegd in Vlaanderen. De inspecteurs van de Franse Gemeenschap moeten wel hun verslag in het Nederlands overmaken aan de Vlaamse Gemeenschap. De controle op de controle is dus Vlaams.

Andere bepalingen uit het decreet werden behouden. Zo moeten de Franstalige scholen zich laten volgen door een Vlaams centrum voor leerlingenbegeleiding, als het personeel er ook Frans kent tenminste. Voor psychologische begeleiding en logopedie mogen ze zich wel nog steeds richten tot een Franstalig centrum. En het Hof erkent de bevoegdheid van de Vlaamse Gemeenschap om ontwikkelingsdoelen en eindtermen vast te leggen voor de Franstalige scholen. Indien de scholen echter een afwijking vragen om de Franstalige ontwikkelingsdoelen en eindtermen toe te kunnen passen, kan de Vlaamse Gemeenschap dat niet weigeren, stelt het Hof. De Vlaamse Gemeenschap heeft eerder immers al de diploma's van de Franse Gemeenschap erkend.

¹ Daarnaast zijn er uiteraard ook Nederlandstalige scholen in de betrokken gemeenten.